1e termijn begrotingsbehandeling 5 november 2019
Jerom Coppus – Partij van de Arbeid
Voorzitter,
“Zij zijn groot en ik ben klein en dat is niet eerlijk!”.
Met die bekende woorden beschouwde Calimero het bekende tekenfilm kuikentje uit de jaren 80, de wereld om zich heen. Met één zetel is de Partij van de Arbeid weliswaar de kleinste fractie in de gemeenteraad maar zullen wij ook onder mijn fractievoorzitterschap niet aan een minderwaardigheidscomplex gaan leiden. Daarbij helpt uiteraard dat iedere fractie vanavond tijdens de begrotingsraad weer gelijke spreektijd krijgt. Ik sluit mij daarom van harte aan bij de woorden van dank die mijn gewaardeerde voorganger Nick Thijssen hiervoor steevast richtte aan de voorzitter en uw de raad. De geboden inhoudelijke ruimte zullen wij zorgvuldig blijven benutten.
Afgelopen zomer las ik tijdens de vakantie “Opstaan in het Lloyd Hotel” van Lodewijk Asscher. Daarin beschrijft hij hoe moeilijk het was om na de ongenadig harde verkiezing klap van 15 maart 2017 op te staan, de moed bijeen te rapen en toch weer door te gaan. Ook beschrijft hij hoe de politieke waarden van de Partij van de Arbeid hem houvast en inspiratie boden om opnieuw de mouwen op te stropen. Dat geldt ook voor de Deurnese Partij van de Arbeid. Omdat niet al onze inwoners dezelfde kansrijke uitgangspositie in het leven hebben. Of door tegenslag, ongeluk of botte pech in het leven kunnen worden gedwongen om de moed bijeen te rapen en toch weer door te gaan. Dat gaat makkelijker als je zeker kunt zijn van een aantal zaken. Juist voor die mensen wil onze partij zich inspannen. Aan de hand van het criterium “zeker zijn” hebben wij de begroting dan ook beschouwd. Zeker zijn van goede zorg, zeker zijn van een goede woning, zeker zijn van een schoon klimaat en zeker zijn van een veilige buurt, om er maar een paar op het lokale Deurnese niveau te noemen.
Voorzitter, voor ons ligt een zonnige begroting: onze gemeente staat er financieel goed voor. Maar dat is geen vanzelfsprekendheid gezien de grilligheid en onvoorspelbaarheid van het rijksbeleid en bekostiging van het sociaal domein. Dat steekt, omdat het hier gaat over een fatsoenlijk en zeker bestaan voor iedereen die op welke manier dan ook zorg of ondersteuning behoeft. Dat moet niet bij iedere circulaire uit Den Haag weer ter discussie komen te staan. Dit verwijt kunnen wij uw college uiteraard niet maken, maar wij geven de wethouder van VVD-huize mee om hierop te blijven tamboereren richting Haagse fractie.
Dat deze begroting ruimte biedt voor diverse investeringen, doet ons goed. 10 miljoen euro extra investeren in scholen, sport- en wijkvoorzieningen, extra zorg en ondersteuning van mantelzorgers en natuurlijk ons museum de Wieger is niet mis. Maar voorzitter, uiteraard klinkt uit onze mond niet alleen de loftrompet maar kraakt de Partij van de Arbeid ook enkele kritische noten.
Begin juli nog hebben wij bij de behandeling van de kadernota gemeld dat het college ons aan zijn zijde vindt waar het aankomt op behoedzaam begroten. Ons bekruipt nu toch het gevoel dat van overdrijven een kunst is gemaakt. De algemene reserve is bijna de helft hoger dan de norm en ook het weerstandsvermogen ligt met een ratio van 4,1 een factor 2 boven wat al uitstekend te noemen is. Misschien inmiddels wel iets té uitstekend? Want vervolgens komt het aan op financiële keuzes die wel of niet kunnen worden gemaakt.
Als het gaat over zeker zijn van goede zorg, dan verbaast het ons in hoge mate dat wordt voorgesteld om te bezuinigen op de ondersteuning van lokale zorginitiatieven. Voor een bescheiden bedrag weliswaar, maar toch. De drie bestaande zorginitiatieven realiseren op jaarbasis een besparing van € 225.000 op maatwerkvoorzieningen Wmo. Is dit een typisch geval van “penny wise, Pound foolish”? Graag ontvangen wij een toelichting van de portefeuillehouder op deze ogenschijnlijke tegenstrijdigheid.
Goede zorg heeft met prioriteit ook betrekking op de meest kwetsbare groepen. In navolging van het Sociaal en Cultureel Planbureau stelde de Nationale Ombudsman vorige week nog dat in de samenleving een ongewenste tweedeling is ontstaan. Ik citeer: “De afgelopen jaren heb ik als ombudsman gemerkt dat de overheid zich enorm concentreert op de mensen die het allemaal aankunnen, die zelfredzaam zijn en de digitalisering snappen. De andere groep, die substantieel is, wordt vergeten.” Hij pleit daarom voor gemeentelijke loketten waar inwoners met allerlei uiteenlopende vragen terechtkunnen. Om doorverwezen te worden naar de juiste instanties, juist ook buiten de overheid. Een dergelijk loket of helpdesk zou in onze ogen uitstekend aansluiten bij wat al in het kader van Zorg in Deurne is gerealiseerd. En ook bij de doelstellingen van het Huis voor de Samenleving. Wij roepen samen met Groen Links het college daarom op te werken aan het inrichten van een maatschappelijke helpdesk-functie.
Zeker zijn van fijn wonen betekent een voldoende woningaanbod dat aansluit op de lokale behoeften en bovendien betaalbaar is. In Deurne hebben we met de Europastraat, Zandbosweg, Martinetstraat en op afzienbare termijn ook de Kruisstraat mooie stappen gemaakt op het gebied van de sociale woningbouw. Maar de behoefte blijft als gevolg van een groei van de inwoneraantallen en verdunning per huishouden stijgende. Om die reden dient de Partij van de Arbeid samen met Groen Links een motie in waarin wij het college oproepen om extra mogelijkheden voor starters op de woningmarkt te creëren. Maar ook om ervoor te zorgen dat betaalbare koop- en huurwoningen beschikbaar blijven voor deze doelgroep en niet massaal ten prooi vallen aan speculanten. Voor de beschikbaarheid kan ook doorstroming een rol spelen: daartoe is wel voldoende aanbod nodig voor die groepen die het geluk hebben boven de inkomensgrenzen en te kunnen verhuizen.
Zeker zijn van fijn wonen betekent ook: tegen aanvaardbare gemeentelijke lasten. Wij stellen op basis van de begroting vast dat weliswaar de OZB
procentueel niet stijgt, maar dat de gemeente Deurne voor meerpersoonshuishoudens de duurste blijft onder haar directe buren. Dan krijgen onze inwoners gezien de investeringen van € 10 miljoen wellicht waar voor hun geld, leuk blijft uiteraard anders.
Voorzitter, in het kader van zeker zijn van een veilige buurt een persoonlijke noot. Deze ochtend werd ik toevallig staande gehouden tijdens een algehele verkeerscontrole in Neerkant. Ter geruststelling voor u allen: er bleek geen enkele beletsel om hier vanavond mijn maidenspeech te houden… Soms worden dit soort controles door onze inwoners misschien als flauw ervaren. Maar het toont ook aan dat de politie op gezette maar vooral onverwachte momenten zichtbaar is. Minder zichtbaar, maar waarover we wel veel horen en lezen, is de toenemende invloed van de ondermijnende criminaliteit. Met name in het zuiden van het land. Wij moedigen het college aan om ervoor te zorgen dat Deurne een weerbare gemeente blijft waarin we niet naïef zijn. En alle beschikbare bestuurlijke middelen en bevoegdheden in samenwerking met onze veiligheidspartners gericht en effectief blijven inzetten. Juist omdat het vaak de meest kwetsbare inwoners die het grootste risico lopen om als eerste de dupe zijn van criminaliteit.
Voorzitter, vervolgens zeker zijn van een gezonde en schone leefomgeving. Wij zijn allereerst blij met het te intensiveren toezicht op industriële bedrijven. Ten tweede weten we allemaal dat de transitie van ons buitengebied een bijzonder complexe opgave is met veel tegengestelde belangen. Deze ontwikkeling wordt nog eens versterkt door de ontwikkelingen op stikstof gebied. De komende periode zal naar verwachting meer duidelijk worden over het kabinetsbeleid. Toch zouden wij op basis van de titel van het rapport van de commissie Remkes “Niet alles kan meer” van de portefeuillehouder vernemen wat naar beste inschatting de consequenties zijn voor de transitie in ons buitengebied. Tevens roepen wij op om gezien de financiële positie van de gemeente in overleg te treden met het ministerie om te bezien of agrarische ondernemers met een wens om te stoppen met hun bedrijf alvast kunnen worden geholpen. Hierover dienen wij vandaag samen met Groen Links een tweetal moties in.
Als het gaat om zeker zijn van een schoon klimaat, dan stellen wij vast dat de zeer bescheiden duurzaamheidsambities van dit college nog maar traag van de grond komen. Geschreven wordt nog aan een visie op de energietransitie en een uitvoeringsplan. Maar het komt vooral ook aan op doen! De zonnepanelen die vorige week in gebruik zijn genomen op de gemeentewerf zijn een mooi voorbeeld. Zijn er niet veel meer van dit soort snelle winsten te behalen? Zoals bijvoorbeeld het versneld wisselen naar LED-verlichting in de lichtmasten? Wij verzoeken de portefeuillehouder ons dan ook te informeren over de stand van zaken en termijn waarop we verdere maatregelen tegemoet kunnen zien.
Voorzitter, tot slot nog een vraag in het kader van de bereikbaarheid maar zeker ook in het kader van de risico-inschattingen. Bestaan er risico’s dat de PFAS- en stikstof ontwikkelingen leiden tot vertraging of uitstel van de realisatie van de verkeerstunnel onder de Binderendreef? Graag een antwoord hierop van de portefeuillehouder.
Tot zover in eerste termijn voorzitter, dank u wel.
